۱۳۹۱ دی ۱۸, دوشنبه

یایلیق

شاید در سفر به مناطق آذربایجانی و یا در هنگام مشاهده تصاویر پوشش زنان این خطه به نوع جالب لباسهای محلی زنان آذربایجان توجه نموده باشید.لباسهایی که به تناسب نوع آب و هوای این مناطق طراحی شده و به لحاظ نوع پوشش و به فراخور سنت مرسوم در جامعه دارای حجابی خاص بوده اند.زنان و دختران جوانی که دامن چین دار بلند و گشاد ، پیراهن گل دار زرد و قرمز ، جلیقه ای کوتاه (پنجییش)که بر بالای جیب های کوچک آن سکه های ریزی نصب شده است و نیز روسری بزرگی (یایلیق) برسر دارند.لباسی که بسته به سلیقه فرد دارای طرحها و ضمایم متفاوتی هستند.این لباسها در زبان محلی یعنی ترکی آذربایجانی به «تومان کوینئک» مشهور است.تومان کوینئک عبارت است از یک پیراهن از پارچه های ظریف و لطیف در متراژ زیاد که از گردن تا انتهای قوزک پا می باشد و طبق روال زیور آلات بر یقه و سر آستین نیز می دوختند و این پیراهن در طرفین از کمر به پایین دارای چاک سرتاسری بود که بازدور آن چاکها از نوارهای رنگین و ملیله دوزی استفاده میشد.





((تومان))و بقول امروزیها دامن از جند متر پارچه رنگین می دوختند و تمام دور قسمت پایین آنرا با نوار مشکی زینت می دادند و این تومان به علت متراژ زیاد پارچه در دور کمر آن بند تومان مخصوص که (( تومان باقی )) می گفتند می انداختند .عجیب اینجاست که زنان عشایر بخصوص تازه عروسها 3 تا 10 عدد از این تومانها می پوشیدند
اما در این میان به نوع خاصی از روسری یا شال بر میخوریم که نسبت به دیگر روسری ها در اندازه های بسیار بزرگی درست شده اند و دارای طرحهای متنوع سنتی و محلی هستند.این روسری ها «یایلیق» یا «لئچک» نام دارند که زنان این روسری یا شال را چند دور بر روی سر و گردن میپیچند و به سبب ویژگی آنها در خنک نگه داشتن،به این نام که معادل آن «تابستانه» است خوانده میشوند.بر همین اساس یایلیق پوشش اصلی زنان و دختران آذربایجانی میباشد.در ایام چهارشنبه سوری این مناطق و در مراسم «قورشاق سالاماخ» نیز از یایلیق برای گرفتن هدیه عید از آشنایان و همسایگان استفاده میشود.





یایلیق به جهت اندازه بزرگ آن برای رعایت «یاشماق» یا حجاب صورت هم کارایی خوبی دارد.زنان آذربایجانی از یاشماق به عنوان روبنده استفاده میکنند.
 
 


یایلیق هم اکنون به مانند لباس بلند زنانه یعنی تومان کوئنک در مناطق روستایی آذربایجان کاربرد دارد اما به مرور و با پیشرفت شهرنشینی امروزه در مناطق شهری کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.